ΒΙΒΛΙΟ - Χ. Μούλις

 Τίτλος: Απόπειρα, Συγγραφέας: Χάρι Μούλις

 . . ." Κάποτε είδα μια ταινία για κάποιον που η κόρη του είχε βιαστεί και δολοφονηθεί από έναν τύπο. Ο τύπος τρώει δεκαοχτώ χρόνια και ο άντρας ορκίζεται πως θα τον σκοτώσει την ημέρα που θα βγει από τη φυλακή. Ύστερα από οκτώ περίπου χρόνια βγαίνει: μείωση της ποινής, καλή διαγωγή, χάρη. Μ΄ ένα ρεβόλβερ στην τσέπη ο άντρας τον περιμένει στην πύλη και τους βλέπεις να περνάνε ολόκληρη τη μέρα μαζί και να συζητάνε. Τελικά δεν τον σκοτώνει, γιατί καταλαβαίνει ότι ο άλλος δεν είναι παρά ένας αξιολύπητος φουκαράς και θύμα των περιστάσεων.

Τελευταίο πλάνο: Ο άντρας κοντοστέκεται και βλέπεις τον άλλο τύπο να φεύγει από ένα μονοπάτι στο δάσος κρατώντας τη βαλίτσα του. Τότε εμφανίζεται στην πλάτη του μια άσπρη κουκκίδα που ολοένα πλησιάζει και σχηματίζει τις λέξεις THE END.Κι εκείνη τη στιγμή για ένα πράγμα ήμουν απόλυτα σίγουρος. Ότι δηλαδή, εκείνη τη στιγμή ο άντρας έπρεπε, παρόλη την κατανόησή του, να βγάλει το ρεβόλβερ του και να πυροβολήσει τον άλλο πισώπλατα. Γιατί η κόρη του δε δολοφονήθηκε από τις περιστάσεις, αλλά από αυτό τον τυπο. Κι αν δεν το κάνεις, τότε κατά βάθος ισχυρίζεσαι ότι όλοι οι άνθρωποι που αναγκάστηκαν να ζήσουν κάτω από αντίξοες συνθήκες είναι εν δυνάμει βιαστές και δολοφόνοι".  .  .

Το απόσπασμα αυτό από το βιβλίο Απόπειρα του Χάρι Μούλις μας κάνει να προβληματιζόμαστε για τον τρόπο αντιμετώπισης μιας προσωπικής, αλλά και μιας συλλογικής τραγωδίας γενικότερα. Το παρελθόν όσο αόρατο κι αν είναι, πάντα σε στοιχειώνει.

Ολλανδία, χειμώνας του 1945. Έξω απ' το σπίτι των Στέινβεϊκ και μέσα στη νύχτα, αντηχούν έξι πυροβολισμοί. Ο Πλουχ, ένας Ολλανδός διαβόητος συνεργάτης των Ναζί, πέφτει νεκρός από σφαίρες αντιστασιακών. Οι συνέπειες αυτού του συμβάντος θα είναι μοιραίες για τον δωδεκάχρονο Άντον. Χωρίς ο ίδιος να καταλάβει το πώς και γιατί, θα χάσει την οικογένειά του και θα μεγαλώσει με συγγενείς στο Άμστερνταμ προσπαθώντας, μάταια, ν' αποφύγει σε όλη του τη μετέπειτα ζωή αυτό το παρελθόν. Ένα παρελθόν επίμονο, που θα τον επισκέπτεται με διάφορες μορφές, ώσπου να του αποκαλυφθούν τα πραγματικά γεγονότα εκείνης της νύχτας.

«Ο πυρήνας του έργου μου -εξηγεί- βρίσκεται στη φαντασία. Χρησιμοποιώ υλικό από την πραγματικότητα αλλά για να κάνω κάτι που δεν ανήκει στην πραγματικότητα». «Είναι σαν το πορτρέτο μιας γυναίκας με ένα ψάρι στο κεφάλι που ζωγραφίζει ο Πικάσο. Κανέναν δεν ενδιαφέρει ποια είναι η γυναίκα ή ποιο είναι το ψάρι. Αυτό που ενδιαφέρει δεν είναι τι ζωγραφίζει ο Πικάσο, αλλά πώς το ζωγραφίζει».