Τρίτη 30 Οκτωβρίου 2012

Ζηνοβία - Τζέλλου Νάουμ...και όχι μόνο



Στις αρχές της δεκαετίας του ΄90 είχε πέσει στα χέρια μου ένα βιβλίο του ρουμάνου συγγραφέα Τζέλλου Νάουμ με τον τίτλο "Ζηνοβία". Ήταν η εποχή που είχα γνωρίσει τη γυναίκα μου, που κι αυτή λέγεται Ζηνοβία. Φυσικά και δεν ήταν τυχαία η επιλογή του βιβλίου. Έψαχνα να συναντήσω στο λογοτεχνικό πρότυπο στοιχεία από το ...ζωντανό πρότυπο. Ή και το αντίθετο μήπως; Τελικά ουδεμία σχέση ανάμεσα στο βιβλίο και τη ζωή, και το αποδεικνύει το γεγονός ότι τίποτε δεν μπορώ να θυμηθώ από το εν λόγω βιβλίο. Μονάχα τον τίτλο του και συνειρμικά και το όνομα του συγγραφέα. Ήταν μία περίπτωση, θα έλεγα, ερωτικής μετάθεσης από το πραγματικό υποκείμενο στο λογοτεχνικό. Συμβαίνουν και αυτά...έρωτας γαρ...



Αλλά δε σταμάτησα μόνο στο βιβλίο. Έμαθα επίσης ότι με το όνομα Ζηνοβία υπήρξε και μία βασίλισσα της Παλμύρας, ρωμαϊκής επαρχίας στη σημερινή Συρία από το 267/268-272 μ.Χ. Ιδιαίτερα δυναμική κατέλαβε αρκετές από τις ανατολικές επαρχίες πριν υποδουλωθεί στον αυτοκράτορα Αυρηλιανό.




Και άλλη Ζηνοβία:   Με το όνομα Ζηνοβία μαρτυρείται και η κόρη του βασιλιά Μιθριδάτη της Αρμενίας και σύζυγος του βασιλιά της Ιβηρίας του Καυκάσου, Ραδάμιστου  (1ος αιώνας μ. Χ.) Ο Ραδάμιστος σκότωσε τον πεθερό του και αναγκάστηκε να τραπεί σε φυγή με τη γυναίκα του. Η Ζηνοβία όμως επειδή ήταν έγκυος και δεν μπορούσε να ακολουθήσει τον παρακάλεσε να την σκοτώσει και να σωθεί τουλάχιστον εκείνος. (το όνομα κρύβει πάντα κάτι το ερωτικό και ηρωικό ταυτόχρονα). Ο Ραδάμιστος τη χτύπησε με μαχαίρι και την έριξε στον ποταμό Άραξο. (για τον άντρα όμως τι να πούμε!). Την ανέσυραν όμως χωρικοί και τη μετέφεραν στον Τιριδάτη, βασιλιά της Αρμενίας, όπου έτυχε μεγάλης περιποίησης. Παραθέτω σε αγγλική μετάφραση την ιστορία της Ζηνοβίας, όπως τη διηγείται ο λατίνος Τάκιτος (Annal. XII 51)

Rhadamistus had no means of escape but in the swiftness of the horses which bore him and his wife away. Pregnant as she was, she endured, somehow or other, out of fear of the enemy and love of her husband, the first part of the flight, but after a while, when she felt herself shaken by its continuous speed, she implored to be rescued by an honourable death from the shame of captivity. He at first embraced, cheered, and encouraged her, now admiring her heroism, now filled with a sickening apprehension at the idea of her being left to any man's mercy. Finally, urged by the intensity of his love and familiarity with dreadful deeds, he unsheathed his scymitar, and having stabbed her, dragged her to the bank of the Araxes and committed her to the stream, so that her very body might be swept away. Then in headlong flight he hurried to Iberia, his ancestral kingdom. Zenobia meanwhile (this was her name), as she yet breathed and showed signs of life on the calm water at the river's edge, was perceived by some shepherds, who inferring from her noble appearance that she was no base-born woman, bound up her wound and applied to it their rustic remedies. As soon as they knew her name and her adventure, they conveyed her to the city of Artaxata, whence she was conducted at the public charge to Tiridates, who received her kindly and treated her as a royal person.


Για το τέλος: Με το όνομα Ζηνοβία υπάρχει και μία αγία της ορθόδοξης εκκλησίας η οποία τιμάται σήμερα 30 Οκτωβρίου, γι΄ αυτό εξάλλου και η σύντομη αναφορά στο όνομά της. Αυτή έζησε κατά την εποχή του Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.) οπότε και σκοτώθηκε μαζί με τον αδελφό της Ζηνόβιο.


Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2012

Η στενωπός των υφασμάτων - Γ. Σκαμπαρδώνης



Φαντάσου να ξεμπουκάρει μέσα από μπλεγμένα πεύκα ένα σαραβαλιασμένο Ντεσεβό που να γράφει στο πλάι: "ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΝ" και ο οδηγός να είναι ένας ιδιόρρυθμος ξεμαλλιάρης ρητινοσυλλέκτης. Μια εικόνα για λογοτεχνικά απωθημένα μέσα στη φύση... Κι όμως τι μυστικό να κρύβει αυτός ο μοιραίος ρετσινάς;
Τώρα φαντάσου έναν καθωσπρέπει εισαγγελέα να περπατάει μέσα στην ομίχλη, εκεί που θολώνουν οι διαστάσεις των πραγμάτων, και να τρώει ... μαλλί της γριάς. Τι απόλαυση εκεί που περνάς σχεδόν απαρατήρητος...
Φαντάσου όμως και μία γάτα να πραγματοποιεί άλματα θανατερά μπροστά από τα φώτα αυτοκινήτων για να φάει ένα κουνούπι. Η ζωή της για ένα κουνούπι...
Αλλά και τι οικολογική διαστροφή για ένα θηροφύλακα να σκοτώνει έναν λαθροκυνηγό που σκότωσε ένα θαλασσαετό...
Αλλά και τι οδηγική διαστροφή να θέλει ο οδηγός ενός Φολκς Βάγκεν να ξαναπεράσει μία στροφή απέναντι από το Λευκό Πύργο, εκεί όπου ως συνοδηγός  είδε τον οδηγό-ξάδελφό του να σκοτώνεται...

Όλοι τους με τις καθημερινές προσωπικές τους τραγωδίες. Όλοι τους ήρωες μέσα στα σπιτικά τους δράματα. Και οι περισσότεροι άνδρες. Άνδρες που δε λένε να ωριμάσουν. Σαν και εκείνο τον Τζεφ που κάθεται σε ένα χαλασμένο αυτοκινητάκι μέσα σε ένα έρημο λούνα παρκ και φαντάζεται να οδηγεί στους δρόμους της Αμερικής. Ή τον Γιάννη το Φέγγαρο που τόσο παθιάζεται με τον Personal Computer που χάνει την επαφή με την καθημερινότητα της μητέρας του και ενημερώνεται από την επιστολή ενός θείου του...Και όλα στη Θεσσαλονίκη ή στα πέριξ...

Έντονα συναισθήματα όπως εξάλλου ταιριάζει σε διηγήματα, σαν ταινίες μικρού μήκους. Μένει στο τέλος μια πικρή γεύση, γιατί ο Σκαμπαρδώνης δεν προτείνει μια λύση, την λύση πρέπει να τη βρούμε εμείς, γιατί η ζωή μπαίνει μέσα στη λογοτεχνία (ή και το αντίστροφο, αν προτιμάτε, η λογοτεχνία μπαίνει μέσα στη ζωή).

Κυριακή 21 Οκτωβρίου 2012

Βαν Γκογκ - ο αυτόχειρας της κοινωνίας

Ο τρελός είναι κι αυτός ένας άνθρωπος που η κοινωνία δε θέλησε ν΄ ακούσει και που τον εμπόδισε να διατυπώσει αβάσταχτες αλήθειες...


Το έργο του Βαν Γκογκ το γνώρισα πρώτα από μια επίσκεψη στο μουσείο του Άμστερνταμ που είναι αφιερωμένο σε αυτόν. Και τώρα  μια δεύτερη αφορμή είναι μια ανεξήγητη εμμονή μου στον Αρτώ, ο οποίος έγραψε κάποιες παραληρηματικές σκέψεις για τον Βαν Γκογκ. Περισσότερο, λοιπόν, μια περιέργεια να ανακαλύψω το ύφος του συγγραφέα, του Αντονέν Αρτώ, αυτού του θεατρανθρώπου, με τράβηξε να διαβάσω το συγκεκριμένο βιβλίο και να βιώσω διαβάζοντας τη σχέση που μπορεί να συνδέει δύο παρεξηγημένες προσωπικότητες: τον Βαν Γκογκ και τον Αντονέν Αρτώ. 

Μακριά από φιλολογικές και φιλολογίζουσες αναλύσεις σημειώνει ο Αρτώ: 

"Ο Βαν Γκογκ δεν πέθανε από μια κατάσταση καθαρής υστερίας, αλλά γιατί υπήρξε απ΄ την αρχή, σωματικά, το επίκεντρο ενός προβλήματος γύρω από το οποίο ανθίσταται το μεροληπτικό πνεύμα αυτού του κόσμου".  


Ηλιοτρόπια, 1888

"Η ζωγραφική του Βαν Γκογκ δεν επιτίθεται σε κάποιον κομφορμισμό ηθών, αλλά στον κομφορμισμό των ίδιων των θεσμών. Ακόμη και η φύση, με τα κλίματά της, τις παλίρροιές της και τις ισημερινές καταιγίδες της, δεν μπορεί πια να κρατήσει την ίδια έλξη, μετά το πέρασμα του Βαν Γκογκ από τη γη".



Η πολυθρόνα του Γκωγκέν

"Δεν μπορούμε να μην προσέξουμε αυτή τη δέσμη του μενεξεδένιου φωτός που τρώει τα ενδιάμεσα ξύλα που υποστηρίζουν τα πόδια της μεγάλης απειλητικής πολυθρόνας, της παλιάς ξεφτισμένης πολυθρόνας από πράσινη ψάθα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μπορούμε να το διακρίνουμε κι αμέσως. Γιατί η εστία φαίνεται σαν να ΄ναι τοποθετημένη αλλού, και η περίεργα σκοτεινή πηγή της είναι σαν ένα μυστικό που μόνο ο Βαν Γκογκ ξέρει το κλειδί του".


Σιταροχώραφο με κοράκια (Ιούλιος 1890)


"Δεν είναι συνηθισμένο να βλέπεις έναν άνθρωπο που έχοντας μέσα του την ιδέα της πιστολιάς που τον σκότωσε τελικά, ν΄ αραδιάζει σε ένα πίνακα μαύρα κοράκια, πάνω σ΄ ένα είδος χλομής πεδιάδας ίσως, άδειας, τέλος πάντων, όπου το μοβ χρώμα της γης συγκρούεται μανιωδώς με το θαμπό κίτρινο των σταριών. Ωστόσο, κανένας άλλος ζωγράφος δε θα κατάφερνε όπως ο Βαν Γκογκ, να ζωγραφίσει τα κοράκια του με αυτό το μαύρο χρώμα των ύδνων, το μαύρο ενός πλούσιου φαγοποτιού και, συγχρόνως, αυτό το περιττωματώδες μαύρο των φτερών των κορακιών που αιφνιδιάστηκαν από το φθίνον φως του βραδιού.






Αυτοπροσωπογραφίες


"Ο Βαν Γκογκ αναπαραστήθηκε ο ίδιος μέσα σε έναν πολύ μεγάλο αριθμό πινάκων του, οι οποίοι παρόλο που ήσαν καλά φωτισμένοι, πάντοτε είχα την οδυνηρή  εντύπωση ότι τους πρόδωσαν όσον αφορά το φως, ότι αφαίρεσαν από τον Βαν Γκογκ το απαραίτητο φως για ν΄ ανοίξει και να χαράξει τον δικό του δρόμο".
" Αυτή η κακοφωτισμένη μορφή με καταδιώκει σαν να ήταν η μορφή ενός παλιού χασάπη, εξημερωμένου και αποτραβηγμένου από τη δουλειά".
"..η μορφή του είναι πάντα σα ν΄ ασφυκτιά..."

Νυχτερινό καφενείο

 (απόσπασμα από επιστολή του Βαν Γκογκ προς τον αδελφό του Τεό)

Στον πίνακά μου "Νυχτερινό καφενείο" προσπάθησα να εξηγήσω ότι το καφενείο είναι ένας χώρος που μπορείς να καταστραφείς, να τρελαθείς, ακόμη και να σκοτώσεις. Τέλος προσπάθησα να εκφράσω τη δύναμη του σκοταδιού ενός καπηλειού, φέρνοντας σε αντίθεση το απαλό ροζ με το κόκκινο του αίματος και το κοκκινομοβ, το γλυκό πράσινο Luis XV και το βερονέζικο πράσινο, τα πρασινοκίτρινα και τα έντονα πρασινομπλέ, όλα αυτά μέσα σε μια ατμόσφαιρα καταχθόνιου καμινιού, ωχρού θειαφιού...               (23 Ιουλίου 1890)

αγρός με στάχυα


"Ποιος ζωγράφος, με την αυστηρή έννοια του όρου, θα είχε την τόλμη του Βαν Γκογκ για να ασχοληθεί με θέματα μιας τόσο αφοπλιστικής απλότητας, όπως το λυγισμένο απ΄τον αέρα στάχυ που χει από πάνω του τα φτερά ενός πουλιού τοποθετημένο σαν κόμμα;"


Οι Παναγίες

" Δεν υπάρχουν φαντάσματα στους πίνακες του Βαν Γκογκ, ούτε δράματα, ούτε θέμα κι αντικείμενο...Υπάρχει μάλλον κάτι σαν τη σιδερένια σκιά του τροπαρίου μιας απερίγραπτης αρχαίας μουσικής...Πρόκειται για μια γυμνή και καθαρή φύση, ιδωμένη έτσι όπως αποκαλύπτεται, όταν ξέρει κανείς να την πλησιάσει από κοντά...Μάρτυρας αυτό το τοπίο σε χρώμα λιωμένου χρυσού, μπρούντζου ψημένου στην αρχαία Αίγυπτο, όπου διαφαίνεται ένας τεράστιος ήλιος που στηρίζεται σε σκεπές έτοιμες να καταρρεύσουν απ΄ το πολύ φως και οι οποίες μοιάζουν σαν σε αποσύνθεση".



Και για το τέλος ένα απόσπασμα από μια επιστολή του Βαν Γκογκ:

Τι σημαίνει ζωγραφίζω; Πως τα καταφέρνει κανείς; Είναι η πράξη του να ανοίγεις ένα πέρασμα διαμέσου ενός αόρατου σιδερένιου τοίχου, που φαίνεται να βρίσκεται ανάμεσα σε αυτό που νιώθεις και σε αυτό που μπορείς. Πως μπορείς να διαπεράσεις αυτό τον τοίχο, αφού δε χρησιμεύει σε τίποτε το να τον χτυπήσεις δυνατά; Πρέπει να τον υπονομεύσεις και να τον ανοίξεις με τη λίμα, αργά και με υπομονή, κατά τη γνώμη μου.

Πρώτη ύλη - Δημ. Παπαϊωάννου

Παρακολούθησα την παράσταση του Δημήτρη Παπαϊωάννου στη Θεσσαλονίκη σε ένα χώρο (την αποθήκη 15 στο λιμάνι) που πιστεύω ότι μπορεί να φιλοξενήσει τέτοιες καλλιτεχνικές προτάσεις. Χώρος απόμακρος, μεγάλος, με μια μυρωδιά απροσδιόριστης προέλευσης (κάτι σαν χυμένα λάδια που έχουν εξατμιστεί, αλλά η μυρωδιά τους συνεχίζει να υπάρχει...). Ξεκινώ με μια μικρή αναφορά στο χώρο, γιατί πιστεύω ότι ο χώρος είναι σαν το σώμα που περικλείει την ιδέα. Μια πειραματική ιδέα σε έναν πειραματικό χώρο.   


Οφείλω να παραδεχτώ πως, αν στο διάβασμα ανήκω στους υποψιασμένους αναγνώστες, στο χορό μάλλον με διακρίνει το σύνδρομο του χάνου, δηλαδή με ανοιχτό το στόμα επιχειρώ να συλλάβω σύμβολα και νοήματα. Έστω! Η ποίηση θέλει αγραμματοσύνη. Μακριά από ακαδημαϊσμούς (με παρηγορεί ο Σεφέρης).


Αντρικό γυμνό. Σοκάρει ίσως λίγο στην αρχή, αλλά η δύναμη της τέχνης είναι τέτοια, που όχι μόνο το συνηθίζεις στην πορεία, αλλά και το θεωρείς κομμάτι της ζωής, κομμάτι του εαυτού σου. Εξάλλου το γυμνό δεν είναι ο σκοπός, αλλά το μέσο για περάσει ένα μήνυμα. Το γυμνό είναι θέμα αισθητικής και όχι ηθικής.



Πρώτη ύλη λοιπόν. Ο δημιουργός και το δημιούργημα. Και η προσπάθεια του ανθρώπου να μεταπλάσει όλες τις εσωτερικές του δυνάμεις σε μορφή. Κάθε άνθρωπος είναι δημιουργός. Δημιουργός του εαυτού του και του περιβάλλοντός του.


Η δημιουργία όμως απαιτεί πάλη. Παλεύεις με τις δυνάμεις που είναι μέσα σου. Ο καλλιτέχνης όμως ξέρει και να αποστασιοποιείται, να βλέπει έναν άλλο στη θέση του σκοτεινού εαυτού του. Και στις σκοτεινές, ανευρμήνευτες δυνάμεις βλέπεις έναν θεό.


Το δημιούργημα: ένα άγαλμα, ένας κούρος. Η εξύμνηση της ομορφιάς. Ο σκοπός της δημιουργίας είναι η ομορφιά, όπως και σκοπός του έρωτα είναι η αθανασία ( το είπε και ο Πλάτων στο Συμπόσιο).


Η παράσταση περισσότερο ήταν μια performance, μια σειρά εικόνων δυνατών, χωρίς όμως ένα δέσιμο, μια πλοκή. Και της έλειπε ο ήχος, η μουσική. Πώς να δημιουργηθεί μια ατμόσφαιρα έντασης, έστω και πάλης χωρίς μουσική; 


Και η κάθαρση. Το νερό... Ξεπλένεις τα εσώψυχα, ξεπλένεις το δημιούργημά σου!


Μου άρεσε το τελείωμα του έργου. Η πάλη οδηγεί στην ένωση, όχι όμως μια μέθεξη, αλλά μια συνύπαρξη.


Το Δημήτρη Παπαϊωάννου τον θεωρώ ιδιαίτερα ταλαντούχο και πρωτότυπο. Του το είπα μπαίνοντας, όταν μας καλωσόριζε στην είσοδο. 
Μη βιάζεσαι, μου είπε, στην κριτική, μπορεί και να φρικάρεις.  
Δεν φρίκαρα τελικά, αλλά περίμενα ένα καλύτερο σύνολο...

Κυριακή 14 Οκτωβρίου 2012

Μαξίμειο-1η εισήγηση



Μαθήματα Κλασσικής Παιδείας


Τελικά έχουν γίνει θεσμός τα μαθήματα κλασσικής παιδείας που φιλοξενούνται στο Μαξίμειο Πνευματικό και Πολιτιστικό Κέντρο Σερρών. Η αγάπη για τη γνώση ενώνει ανθρώπους με πνευματικά ενδιαφέροντα.





Μεταφέρω το δελτίο τύπου: 

«Με τον εμπνευστή και βασικό θεμελιωτή του πνευματικού μας Συμποσίου, Μαθήματα Κλασσικής Παιδείας, αρχίζει η Δέκατη διδακτική περίοδος την  Τετάρτη 10 Οκτωβρίου 2012, ώρα 7 μμ.

Εκτός από τον βασικό πρωτεργάτη, οφείλουμε να επισημαίνουμε ότι τα μαθήματα λάμπρυναν με τις εισηγήσεις τους, εμπλούτισαν σε περιεχόμενο και διηύρυναν σε ακροατήριο διακεκριμένοι πνευματικοί άνθρωποι της περιοχής μας, όπως οι παλαίμαχοι εκπαιδευτικοί, Πασχαλέρης Θεόφιλος, Φάκας Φιλοκτήμων, Αλεξάνδρα Μπαϊρα, Γιώργος Δεληγιάννης και ο γιατρός Νίκος Μπαλάνος.

Λαμπρή ήταν και η παρουσία του διαπρεπούς ομότιμου καθηγητή της Φιλολογίας Δημητρίου Λυπουρλή.

Αλλά και από την νεότερη γενιά των ανθρώπων του πνεύματος πλούσια ήταν η συνεισφορά σε περιεχόμενο και σε ποιότητα, κυρίως εκπαιδευτικών, όπως οι: Ανδρονίδης Θεολόγης, Νότας Θωμάς, Γιώργος Κραϊας. Παρασκευιώτη Κ., Τζήκα Φανή, Φαρμάκης Δημήτριος, Φροσύνη Σαραντέα, Χρηστάκου Ζηνοβία   και Χρύσα Γιαβροπούλου.

Το συμπόσιο του Πλάτωνος θεωρείται το πιο ποιητικό, σε περιεχόμενο, διαλογικό έργο του Πλάτωνα, μια και πραγματεύεται ένα από τα βασικότερα και ευγενέστερα συναισθήματα του ανθρώπου, το ερωτικό συναίσθημα. Και μάλιστα στην ψυχική και πνευματική του ανώτερη μορφή. Κάνει εντύπωση η Ελευθερία Έκφρασης, για όλες τις μορφές εκδήλωσης του υψηλού αυτού συναισθήματος, όπου ο Σωκράτης καταλήγει τελικά στην διατύπωση μιας υψηλής πνευματικής διατύπωσης, από την Ιέρεια Διοτίμα, η οποία θεωρεί ότι η μέγιστη ηδονή για τον άνθρωπο είναι η αγαλλίαση που νιώθει κανείς από την ομορφιά των έργων της ψυχής και Πνεύματος (Πλατωνικός έρωτας).

Ο κ. Μητλιάγκας θ’ αναπτύξει συνοπτικά το περιεχόμενο του διαλόγου και θα παρουσιάσει, σε σειρά μαθημάτων, επιλεγμένα αριστουργηματικά κείμενα, από το σπουδαίο αυτό Πνευματικό δημιούργημα του Προγονικού μας Πολιτισμού.

Τα μαθήματα κάθε χρόνο στηρίζουν η γραμματεία του Μαξιμείου Πνευματικού Κέντρου, υλικοτεχνικά ο Δήμος Σερρών και οικονομικά, ως χορηγός, η Συνεταιριστική Τράπεζα Σερρών, τους οποίους ευχαριστούμε θερμά.

Τα μαθήματα  γίνονται κάθε Τετάρτη, στις επτά ( 7) το απόγευμα στο Μαξίμειο Πνευματικό Κέντρο».

Σάββατο 13 Οκτωβρίου 2012

Ο Φάνης Κακριδής στις Σέρρες



Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Ν.Σερρών σε συνδιορ- γάνωση με τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών (Ν. Νικολάου 20), σας προσκαλεί τη Δευτέρα 15 Οκτωβρίου 2012 και ώρα 7.μ.μ., στην εκδήλωση που διοργανώνει με κεντρικό ομιλητή τον ομότιμο καθηγητή της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ.Φάνη Ι.Κακριδή.



Θέμα της εισήγησης: «Χρημάτων ήσσονες: Καταχραστές του Δημοσίου πλούτου»



Θα έχω την τιμή και τη χαρά να τον μεταφέρω από το αεροδρόμιο στις Σέρρες, οπότε πιστεύω ότι θα περάσω ένα οδικό ταξίδι Θεσσαλονίκη-Σέρρες γεμάτο ... φιλολογική συζήτηση!

Προς το παρόν μεταφέρω:


Ομηριστής και ομότιλος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ο Φάνης Κακρίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1933. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και δίδαξε κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Στο συγγραφικό του έργο ασχολείται με την ιστορία, την ερμηνεία, την κριτική και τη μετάφραση της αρχαίας ελληνικής γραμματείας.

Εργογραφία 


Κόιντος Σμυρναίος. Αθήνα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1962. 




Αριστοφάνους Όρνιθες. Αθήνα, Δωδώνη, 1987. 


Μεταφράσεις 


Wolfgang Schadewaldt, Από τον κόσμο και το έργο του Ομήρου. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1989. 




Jacqueline de Romilly, Οι μεγάλοι σοφιστές στην Αθήνα του Περικλή. Αθήνα, Καρδαμίτσα, 1994. 



Wolfgang Schadewaldt, Από τον κόσμο και το έργο του Ομήρου. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1994. 



K. J. Dover, Η κωμωδία του Αριστοφάνη. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1997. 



Albert Uderzo, Αστερίκιος και Κλεοπάτρα. Αθήνα, Μαμούθ Comix, 1998. 



Albert Uderzo, Aστερίξ παρά Σακχαραζάδι. Αθήνα, Μαμούθ Comix, 2006.


Άλλες Εκδόσεις 


Επιμέλεια



Θουκυδίδης ο Αθηναίος, Περικλέους Επιτάφιος. Αθήνα, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, 1998, 


Θουκυδίδης ο Αθηναίος, Pericles' Funeral Oration. Αθήνα, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, 1998,  



Θουκυδίδης ο Αθηναίος, Θουκιδίδου Περικλέους Επιτάφιος. Αθήνα, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, 2005,  



Γράμματα του Ιωάννη Συκουτρή από την Κύπρο. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2008, 



Συλλογικά έργα



Στα χνάρια του Οδυσσέα. Συλλογικό έργο. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2003. 



Η ελληνική λογοτεχνία. Συλλογικό έργο. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 2005.

Σάββατο 6 Οκτωβρίου 2012

Η εφεύρεση του Μορέλ- Κασάρες



Tο άγνωστο δαιμονοποιείται. Το ίδιο και το νέο. Το ίδιο και μια εφεύρεση.  Και παύουν να υπάρχουν τα όρια ανάμεσα στην τεχνική δημιουργία και την ηθική αποτίμησή του. Ηθικό εξάλλου είναι μόνο το νόμιμο (sic). Και κατά πόσο άραγε νομιμοποιείται μια νέα δημιουργία μέσα σε ένα κόσμο που ομορφιά του είναι η αναρχία;
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο που παλεύει το παλιό με το νέο κινείται και το ολιγοσέλιδο μυθιστόρημα του Κασάρες με τίτλο "η εφεύρεση του Μορέλ". Σπρωγμένος να το διαβάσω από τα διθυραμβικά σχόλια του Μπόρχες (στον πρόλογο) περίμενα να διαβάσω κάτι αριστουργηματικό, όχι βέβαια ότι απογοητεύτηκα, αλλά δεν ανήκε "και σε μυθοπλασίες συγκρίσιμες με αυτές του Κάφκα".
Το σκηνικό του έργου τοποθετείται σε ένα νησί (τόσο αγαπητό εξάλλου σε έργα αστυνομικού-φανταστικού περιεχομένου). Ο αφηγητής βρήκε καταφύγιο σε αυτό μετά από μια εγκληματική πράξη μάλλον πολιτικής φύσης που έχει διαπράξει. Μέσα από μια πρωτοπρόσωπη αφήγηση που ενισχύει τον ημερολογιακό χαρακτήρα του έργου πληροφορούμαστε πως στο νησί υπάρχουν και άλλοι επισκέπτες-τουρίστες. Το ξένο στοιχείο έχει εισβάλει στην απομόνωση του ήρωα. 
"Για τη δική μου ασφάλεια πρέπει να αρνηθώ οποιαδήποτε βοήθεια από τον πλησίον μου". Η ψυχολογία του εγκληματία σε μια εύστοχη περιγραφή. "Να μην ελπίζεις τίποτε από τη ζωή, για να μην τη βάζεις σε κίνδυνο. Να περνιέσαι για νεκρός, για να μην πεθάνεις". Ο μηδενισμός του ήρωα όμως ανατρέπεται από τον έρωτα. Λίγο κοινότυπο, αλλά τόσο ισχυρό. Και τότε αποφασίζει να της μιλήσει. Αλλά αυτή δεν ανταποκρίνεται, δεν αποκρίνεται καν. Από εδώ αρχίζει να πλέκεται το μυστήριο. Τι είναι αυτή η γυναίκα; Και τι είναι και οι υπόλοιποι παρείσακτοι; 
Αυτό που με εξιτάρει στην ανάγνωση είναι οι αυθαίρετοι συνδυασμοί και συνειρμοί με σφραγίδα της προσωπικής ματιάς. Πραγματικά, ενώ αμφιβάλλουμε για το εγώ, η σκιά είναι το εσύ. Ο άνθρωπος είναι μια σκιά. Είναι τόσο περίεργο να ζεις σε ένα κόσμο τόσο αλλόκοτο, τόσο μακρινό και να συνειδητοποιείς ότι πραγματικός είναι ο εαυτός σου και ψεύτικοι είναι οι άλλοι. Μόνο που χρειάζεται και μια μηχανή, η μηχανή του Μορέλ, που θα δημιουργεί όλες αυτές τις ψεύτικες εικόνες!

Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2012

Λέσχη Ανάγνωσης Σερρών 2012-2013

Η Λέσχη Ανάγνωσης της Βιβλιοθήκης Σερρών είναι μια ομάδα ανθρώπων που αγαπούν το διάβασμα και συναντούνται μία φορά το μήνα περίπου για να συζητήσουν ένα βιβλίο που επέλεξαν να διαβάσουν. Είναι μια ομάδα ζωντανή και ανοιχτή σε πρόσωπα και ιδέες. Σκοπός ήταν να μην αποτελείται μόνο από φιλολόγους, καθώς αυτοί είναι (ή και πρέπει να είναι)  ίσως οι κατεξοχήν φιλαναγνώστες, αλλά από ανθρώπους που τους ενώνει η αγάπη για το βιβλίο, γιατί με αυτό τον τρόπο η συζήτηση επεκτείνεται ελεύθερα σε κάθε πεδίο ενδιαφέροντος. Υπάρχει επομένως ελεύθερη συζήτηση, χωρίς περιορισμούς στη δομή της, αφού πρώτα κάποιος προγραμματισμένα κάνει μια ενδεικτική εισήγηση του βιβλίου. Είναι η δεύτερη χρονιά που λειτουργεί η λέσχη ανάγνωσης. 

Την προηγούμενη χρονιά τα βιβλία που διαβάστηκαν και συζητήθηκαν ήταν:
1) "Ποιος σκότωσε το σκύλο τα μεσάνυχτα" του Μαρκ Χάντον
2) "Περί τυφλότητος" του Ζοζέ Σαρμάγκου
3) "Δόκτωρ Τζέκυλ & κύριος Χάιντ" του Ρόμπερτ Λούις Στήβενσον - "Διχοτομημένος ιπποκόμης" του Ίταλο Καλβίνο
4) "Τα Σακιά" της Ιωάννας Καρυστιάνη
5) "Τότε που ήμασταν ορφανοί" του Καζούο Ισιγκούρο
6) 'Το ανθρώπινο στίγμα" του Φίλιπ Ροθ
7) "Παραφορά" του Σαλμάν Ρούσντι
8) Αφιέρωμα στο Κάρολο Ντίκενς με ελεύθερη επιλογή του καθενός να διαβάσει όποιο βιβλίο του συγγραφέα ήθελε. 

Η φετινή χρονιά ξεκινά με το βιβλίο "Θαυμαστός καινούργιος κόσμος" του Άλντους Χάξλεϋ. Οι συναντήσεις πραγματοποιούνται στον πρώτο όροφο της κεντρικής βιβλιοθήκης Σερρών με την ευγενική υποστήριξη του συλλόγου των Φίλων της Βιβλιοθήκης των Σερρών.

Πρώτη συνάντηση Δευτέρα 8 Οκτωβρίου και ώρα 18¨30.