Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου 2015

"Το σύνδρομο Πόρτνοϊ" Φίλιπ Ροθ

Σε μια συνέντευξή του ο Φίλιπ Ροθ έλεγε πως δεν μπορούμε να καταλάβουμε τη σκέψη του συγγραφέα μελετώντας μονάχα το χαρακτήρα των ηρώων του ... χρειάζεται ίσως να αντιληφθούμε την αιτία που οδήγησε το συγγραφέα να γράψει το μυθιστόρημα, αλλά και το συνολικό αποτέλεσμα  που δημιούργησε ... το πριν και το μετά ... η κατανόηση ως διανοητικό παιχνίδι ... όσο για την ανάγνωση ... η ανάγνωση ως διανοητική απόλαυση...
Στο μυθιστόρημα "Το σύνδρομο Πόρτνοϊ" ο Φίλιπ Ροθ μάλλον βάλθηκε να αποδομήσει τα εβραϊκά ήθη, τον εβραϊκό τρόπο ζωής, καθώς αυτός επηρεάζει τόσο έντονα και άκαμπτα τη μετέπειτα ζωή του ανθρώπου που δεν του αφήνει περιθώρια ελεύθερης σκέψης και δράσης. Είναι τόσο ... σχολαστικός που δημιουργεί ενοχικά σύνδρομα. Στην ουσία όμως παρωδεί τον ίδιο τον άνθρωπο που γαλουχήθηκε με αυτό τον τρόπο ζωής, γιατί, ενώ το συνειδητοποιεί και αμφισβητεί παρωδώντας αυτό τον τρόπο ζωής, τελικά εγκλωβίζεται μέσα του.
Ο ήρωας 'Αλεξ Πόρτνοϊ είναι ένας νέος ευφυής που ζει και μεγαλώνει μέσα σε μια τυπική εβραϊκή οικογένεια ... γεννημένος το 1933 (όπως και ο Φίλιπ Ροθ) ... λαμβάνει μια τυπική και σχολαστική ανατροφή ... πόσο απέχει άραγε και η ελληνική οικογένεια; ... μία μητέρα που για να τον οδηγήσει  να πράξει το "σωστό" δεν διστάζει να τον απειλή ακόμη και με μαχαίρι ... (ο φόβος του ευνουχισμού;;;) ... ένας πατέρας - υπάλληλος σε μια ασφαλιστική εταιρεία με κύριο σκοπό να "ασφαλίσει" έγχρωμους ... και μια αδελφή που παντρεύεται και αποκτά παιδιά... και ένας Άλεξ που ασφυκτιά (στη δεκαετία του ΄50 και του ΄60) και που ... πέφτει με τα μούτρα στην ηδονή ... αυτό που στερήθηκε να το εξαργυρώσει σε σωματική απόλαυση ... από τη χούφτα του ... από γυναίκες ...
Όταν όμως γνωρίζει (καλύτερα ... ψωνίζει) τη Μαϊμού (χαϊδευτικό γυναίκας) ... επειδή της αρέσει η ... μπανάνα ... τότε αρχίζουν να βγαίνουν τα δικά του απωθημένα ... μια αγράμματη, ακόλαστη, ελαφρών ηθών μπορεί άραγε να σταθεί δίπλα του και να δημιουργήσει μια μόνιμη σχέση μαζί της; Απορρίπτει, απορρίπτει ... και τις σεξουαλικές γυναίκες και τις καθωσπρέπει και τις αλλόθρησκες ... μένει μόνος επιστρέφοντας στη γενέθλια γη, να γνωρίσει Εβραίες, να παντρευτεί μία από αυτές ... αλλά και τότε καταδικάζεται ... να μην του σηκώνεται...
Τραγικό το μυθιστόρημα του Φίλιπ Ροθ, αλλά γραμμένο με τόσο μεγάλη δόση αυτοσαρκασμού και αυτοπαρωδίας που διαβάζεται ευχάριστα μέσα στον προβληματισμό που δημιουργεί...