ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - Ιουδήθ

 ΙΟΥΔΗΘ - ΚΛΙΜΤ

Η Ιουδήθ, έργο του 1901, έγινε ευρύτατα γνωστό και ερμηνεύτηκε ως Σαλώμη, παρόλο που ο πίνακας φέρνει καθαρότατα την επιγραφή "Ιουδήθ και Ολοφέρνης". Αντί να αφηγηθεί το μύθο ο Κλιμτ απεικόνισε την Ιουδήθ. Το απειλητικό στοιχείο του έργου δεν είναι ο αιματηρός αποκεφαλισμός του άνδρα, αλλά η απεικόνιση της Ιουδήθ ως μοιραίας γυναίκας και η κραυγαλέα επίδειξη  αισθησιασμού, του μοναδικού χαρακτηριστικού που την αφορά. Αντί να την δείξει ως μια ενεργή ηρωίδα που σκοτώνει έναν άνδρα πάνω στην έξαρση του σεξουαλικού του πάθους, δείχνει ότι η ίδια κυριαρχείται από ερωτικά συνασθήματα και αυτό την κάνει επικίνδυνη και απρόβλεπτη.

 Με την Ιουδήθ αναβιώνουν οι ηρωικές γυναίκες της προϊστορικής εποχής  μπροστά στα μάτια μας και περπατούν ανάμεσά μας. Το σώμα της Ιουδήθ είναι ζωγραφισμένο υπέροχα, αυτό το αγορίστικα τρυφερό, σχεδόν λιπόσαρκο σώμα που φαίνεται να τεντώνεται νωχελικά. Κι αυτό το λαμπύρισμα στο χρώμα του δέρματος, με χιλιάδες τρυφερές φλογίτσες να το διατρέχουν παιχνιδιάρικα, αυτή η επιδερμίδα που μοιάζει φωτισμένη από μέσα, αφήνοντάς μας να δούμε το αίμα που κυκλοφορεί στις φλέβες της. Ολόκληρο το παλλόμενο σώμα μοιάζει να ηλεκτρίζεται από τη λάμψη των κοσμημάτων που το αγκαλιάζουν.

Η αλληγορική δύναμη της εκδίκησης που ενυπάρχει και στην Ιουδήθ προέρχεται κυρίως από τις αλλαγές στον κοινωνικό ρόλο των γυναικών, αλλαγές που μπορούν να ερμηνευτούν ως απειλή. Η κοινωνική αλλαγή και η χειραφέτηση των γυναικών επηρέασαν τις ηθικές νόρμες, φέρνοντας ταυτόχρονα μια εντελώς καινούργια αξιολόγηση και καλλιτεχνική απεικόνιση του ερωτισμού και της σεξουαλικότητας.

Δεν έχουμε βέβαια να κάνουμε με την Ιουδήθ με κάποιο είδος ιστορικής ζωγραφικής, αλλά με μία από τις μεταμορφώσεις της γυναικείας φύσης που ήταν χαρακτηριστικές για τον Κλιμτ και που χωρίς το μυθολογικό τους περίβλημα θα προσέβαλαν τα κοινωνικά ταμπού.