ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - Δανάη

ΔΑΝΑΗ - ΚΛΙΜΤ

Δανάη 1907-08

O μύθος της Δανάης, που συνουσιάστηκε ο Δίας μαζί της μεταμορφωμένος σε χρυσή βροχή, έχει αποδοθεί πολλές φορές από σπουδαίους ζωγράφους. Ο Κλιμτ του έδωσε τα δικά του χαρακτηριστικά εξαλείφοντας όλα τα αφηγηματικά και εφήμερα στοιχεία. Αντίθετα, συνέλαβε την αρχέγονη στιγμή της σύλληψης - του Περσέα σύμφωνα με την αρχαία μυθολογία. Μέσα σ΄ ένα μοναδικό πίνακα ο Κλιμτ συνδυάζει το μύθο της "πανγονιμότητας" και την έμμονη ιδέα του για μια απολύτως αυτοδύναμη γυναικεία σεξουαλικότητα. Η σύνθεση αποτελείται από καμπύλα περιγράμματα και διακοσμητικά στοιχεία, που εξυπηρετούν απολύτως την ερωτική διάσταση του έργου, η οποία τονίζεται απο τις χρυσαφιές αποχρώσεις.

Η χρυσή βροχή που μπαίνει στο σώμα της Δανάης και τα διακοσμητικά στοιχεία προσδίδουν μια χροιά ιερής έκστασης σ΄ αυτό το αρχαίο μοτίβο. Η εμπειρία της σεξουαλικής απόλαυσης, την οποία εγγυάται ο ελκυστικός διάκοσμος, είναι κάτι παραπάνω από απλή ανταμοιβή. Πετυχαίνει κάτι που ένας άντρας σύντροφος δεν θα μπορούσε ποτέ να κάνει, μετατρέπει δηλαδή τη σάρκα της γυναίκας σε διακοσμητικό αραβούργημα - σε έργο τέχνης.

Η πιο σημαντική πλευρά του πίνακα δεν είναι τόσο η απόσταση που δημιουργείται από τη μετατροπή του γυναικείου σώματος σε διακοσμητικό στοιχείο, αλλά η ναρκισσιστική εσωστρέφεια που γεννάει αυτού του είδους τη μορφολογική αντιμετώπιση. Η γυναίκα βρίσκεται σε κατάσταση εκστατικής παραλυσίας ή κοιμάται. Μπορούμε, λοιπόν, να θεωρήσουμε ότι η Δανάη είναι απολύτως απορροφημένη από τον εαυτό της και τα ένστικτά της. Αυτό της δίνει αυτονομία από το θεατή. Η Δανάη είναι δημιουργημένη από ανδρικές φαντασιώσεις και τόσο απορροφημένη από τον εαυτό της, ώστε να μην υπάρχει χώρος για άλλο ερωτικό αντικείμενο εκτός από το ίδιο της το σώμα.