Ο θάνατος του εμπειρογνώμονα - Π. Ντ. Τζαίημς

  

 Η αστυνομική λογοτεχνία είναι καλύτερη λύση για τι καλοκαίρι. Διατηρείς το μυαλό εν εγρηγόρσει και μάλιστα μέσα σε καταιγιστική δράση. Το ενδιαφέρον δεν πέφτει τόσο στο συναίσθημα του ήρωα, αλλά στην πλοκή. Και ο Μπρεχτ είχε αδυναμία στην αστυνομική λογοτεχνία γι΄ αυτό το λόγο. Γιατί ακριβώς είχε δράση.

 Τώρα το να προσπαθήσεις να μεταφέρεις την πλοκή ενός αστυνομικού μυθιστορήματος είναι σαν να πηγαίνεις απευθείας στις λύσεις ενός σταυρόλεξου και έτσι χάνεται η αγωνία. Για το λόγο αυτό για το μυθιστόρημα "Ο θάνατος του εμπειρογνώμονα" θα αρκεστώ σε ορισμένες επισημάνσεις. 

  Αρχικά είναι αυξημένη η συμμετοχή του αναγνώστη στην εξέλιξη του έργου. Το αίνιγμα δίνεται ήδη από την αρχή (ο φόνος) και ταυτόχρονα παρουσιάζονται τα πρόσωπα που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με αυτό. Άρα μπορείς από πολύ νωρίς να κατασκευάζεις πιθανά σενάρια επίλυσης του μυστηρίου, χωρίς να αισθανθείς στο τέλος ότι κάποιο από τα στοιχεία, που χρειαζόσουν για τη λύση, αποσιωπήθηκε. Τα κλειδιά δηλαδή για τη λύση υπάρχουν στη διαδρομή. Ο αναγνώστης δικαιώνεται.

  Τα πρωταγωνιστικά πρόσωπα (θύτης-θύμα) είναι δύο άντρες με αποτυχημένους γάμους, άρα και εμφανές το στοιχείο της σεξουαλικής αποτυχίας. Και οι δύο ερωτεύονται την Ντομένικα, τη...γυναίκα δηλητήριο. Επομένως και οι δύο παρουσιάζονται ως εκτελεστικά όργανα της μυστηριώδους ερωτικής δύναμης. Δυνατές σε σύλληψη οι ερωτικές σκηνές μέσα στο παρεκκλήσι (που δεν περιγράφονται, αλλά αναφέρονται). Εκεί όπου δεν επικρατεί η ... θεϊκή, αλλά η κοσμική δύναμη.

  Από το σύνολο των προσώπων αυτές που ξεφεύγουν από την μετριότητα είναι οι δύο γυναίκες που ασχολούνται με την τέχνη: η Ντομένικα, η ζωγράφος, το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου, που ανάβει τους πόθους και αποσύρεται, αλλά και η Στέλλα Μόουσον, η συγγραφέας, που γνωρίζει τον δολοφόνο, στο τέλος όμως δολοφονείται, ίσως γιατί ο ρόλος του καλλιτέχνη είναι άλλος κι όχι να εκβιάζει.

  Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο αστυνομικός επιθεωρητής Νταλγκλίς που εκτός από την ευρηματική του ικανότητα, διαθέτει και ποιητική ευαισθησία. Στα συν του μυθιστορήματος θα έθετα και τον ... κύκλο που ακολουθεί η συγγραφέας, καθώς η αρχή και τέλος του έργου αφορά τον δολοφόνο.