Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2011

Δρ Τζέκυλ και Κος Χάυντ



Βρισκόμαστε στο 1885, στο Λονδίνο. Βικτωριανή ηθική και επιστημονική πρόοδος. Και ο γιατρός Τζέκυλ μεταμορφώνεται στον κακό κύριος Χάιντ (=κρυμένος). Ο ευκατάστατος επιστήμονας κύριος Τζέκυλ. Και το ερώτημα είναι γιατί; Δεν αρκείται ο άνθρωπος με την καλωσύνη; Με τη ζωή που κάνει; Φαίνεται πως οι δυνάμεις που κρύβουμε μέσα μας είναι πολύ σκοτεινές και γινόμαστε έρμαιά τους. Πόσο μάλλον όταν αφηνόμαστε να μας παρασύρουν οι δυνάμεις αυτές. Και ο κατά τα άλλα καλός κύριος Τζέκυλ αφήνεται να παρασυρθεί από τις δυνάμεις αυτές. Ο ίδιος το επιδιώκει. Ο καλός κύριος Τζέκυλ ανύπαντρος, χωρίς παιδιά, κινείται μέσα σε μια στεγνή, πουριτανική ηθική, με ένα ίχνος ομοφυλοφιλίας να πλανάται ανεπιβεβαίωτα. Και ο ίδιος μέσα σε μια επιστημονική εμμονή έως και διαστροφή αποφασίζει να πάρει ένα φάρμακο που θα τον μεταμορφώσει στον κακό του εαυτό.Σ΄ έναν εαυτό που ήθελε, αλλά δεν το παραδεχόταν. Θα τον παραμορφώσει, γιατί είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον να προσέξουμε ότι η εσωτερική κακία συνοδεύεται και από μια εξωτερικά παραμορφωτική εικόνα. Ο κύριος Χάιντ είναι ένας παραμορφωμένος, καχεκτικός άνθρωπος. Μην ξεχνάμε εξάλλου ότι σύμφωνα με μια καθωσπρέπει ηθική η εξωτερική εικόνα του ανθρώπου αντανακλά τον εσώτερο ψυχισμό του. Αλλά, ω της δυστυχίας, δεν μπορούμε να είμαστε κακοί μόνο για λίγο και μάλιστα κατά παραγγελία. Ούτε απλώς για να παρηγορηθούμε. Η συμπεριφορά μας, οι πράξεις μας αντανακλούν τον εαυτό μας. Και  ο κύριος Χάυντ αρχίζει πλέον να εμφανίζεται και απροειδοποίητα. Μέχρι που στο τέλος είναι αυτός που νικά. Και τότε τί χρειάζεται; Μια λύση δραστική και δραματική ταυτόχρονα: θάνατος.
Ένα ιδιαίτερα δυνατό ψυχογράφημα με αρκετά στοιχεία θρίλερ. Δεν αρκείται μόνο σε μία περιγραφή του κακού, αλλά διεισδύει και στις αιτίες του κακού. Μας παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη διάσταση του διλημματικού ανθρώπου. Του ηθικού ξεπεσμού (κάτω), αλλά και της επιστημονικής ανύψωσης (πάνω). Το έργο παρουσιάζει μια αυστηρή δομή. Τρία ευδιάκριτα μέρη σε μία σπειροειδή κίνηση. Στα μέρη αυτά ο αφηγητής αλλάζει και παρουσιάζονται τα γεγονότα από τη δική του οπτική γωνία. Πρώτα ο δικηγόρος Άτερσον, μετά ο γιατρός Λάνυον και τέλος ο ίδιος ο γιατρός Τζέκυλ. 
Μια ενδιαφέρουσα πρόταση θα ήταν να διαβαστεί το εν λόγω έργο συγκριτικά με το Διχοτομημένο υποκόμη του Ιταλό Καλβίνο, μια και τα δύο έργα καταπιάνονται με το ίδιο θέμα (την καλή και την κακή φύση του ανθρώπου) και να φανεί η διαφορετική προσέγγισή τους.
Επίσης το περιοδικό Οδός Πανός στο τελευταίο τεύχος του έχει αφιέρωμα στο συγγραφέα Ρόμπερτ Λούις Στήβενσον με μία ενδιαφέρουσα όσο και χρήσιμη αναφορά σε έναν Ντίκον Μπρόντυ, ένα Σκωτσέζο επιπλοποιό, πρόεδρο γνωστής επαγγελματικής συντεχνίας, αλλά και δήμαρχο του Εδιμβούργου, που έζησε μια κρυφή ζωή σα διαρρήκτης. Αυτός φέρεται ως ο πατέρας, ο πυρήνας έμπνευσης του έργου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου