Σίγουροι οι εγνωσμένης αξίας συγγραφείς όπως ο Μάρκες ή ο Μπόρχες αποτελούν μια πρώτης τάξεως αφορμή να έρθει κανείς σε επαφή με τη λατινοαμερικάνικη λογοτεχνία. Μια λογοτεχνία που για μένα τουλάχιστον είναι συνδεδεμένη με το μαγικό ρεαλισμό. Τι γίνεται όμως και με τους νεώτερους συγγραφείς; Την απορία αυτή ήρθε να μου τη λύσει ο περουβιανός συγγραφέας Σαντιάγο Ρονκαλιόλο, της νεώτερης γενιάς (γενν. 1975). Και το βιβλίο το οποίο προτίμησα για αρχή είναι το τελευταίο του μυθιστόρημα με τίτλο "Ο Ουρουγουανός εραστής".
Ένα μυθιστόρημα που κεντρικό του πρόσωπο είναι ο ουρουγουανός συγγραφέας Ενρίκε Αμορίμ, ένα πρόσωπο υπαρκτό, ιστορικό και μάλιστα συγγραφέας. Τι άραγε να τράβηξε τον συγγραφέα Ρονκαλιόλο να βάλει ως πρωταγωνιστή του έργου του έναν άλλο συγγραφέα;
Ο Αμορίμ ως μυθιστορηματικό πρόσωπο φαίνεται ότι δεν ενδιαφέρει για την αφηγηματική του ικανότητα, αλλά για τη δραματικότητά του. Το φαίνεσθαι και όχι το είναι. Ένας συγγραφέας αμφιλεγόμενης αξίας, αλλά σίγουρα ένας καλός ... ηθοποιός. Ο ηθοποιός παίζει ρόλους. Κι ο Αμορίμ παίζει ρόλους. Είναι ένας χαμαιλέοντας της καλλιτεχνικής ζωής. Είναι ένα σώμα ... ετερόφωτο. Η δική του λάμψη βρίσκεται σε συνάρτηση με αυτούς τους οποίους συναναστρέφεται: Πικάσο, Μπόρχες, Νερούδα, Αραγκόν, Τσάρλι Τσάπλιν και φυσικά Λόρκα. Είναι ένας γητευτής των καλλιτεχνών. Μονάχα που δεν παρασύρονται όλοι από τη γοητεία του Ενρίκε ή δεν παρασύρονται εξίσου. Τέτοιες σχέσεις είναι τις περισσότερες φορές τραυματικές για τον ίδιο. Άρα και η λάμψη του προσωρινή. Και στο τέλος πεθαίνει στην αφάνεια, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας που τόσο την κυνηγούσε.
Ο συνεκτικός κρίκος γύρω από τον οποίο χτίζεται το μυθιστόρημα είναι ο Λόρκα. Στα τέλη του 1953 πραγματοποιήθηκε στην πόλη Σάλτο της Ουρουγουάης μια περίεργη τελετή προς τιμήν του Λόρκα. Βασικός ομιλητής σε αυτή την τελετή ήταν ο Αμορίμ. Αυτό όμως που προκαλεί τη φαντασία είναι ένα μικρό κουτί που θάφτηκε στη βάση του μνημείου. Τι περιείχε το κουτί αυτό, δεδομένης μάλιστα και της άγνοιας σχετικά με το πού θάφτηκε ο Λόρκα; Με αφορμή το γεγονός αυτό ξεκινά μια περιπλάνηση στους καλλιτεχνικούς κύκλους, αλλά και την πολιτική κατάσταση από την δεκαετία του 1930 κι έπειτα. Μπουένος Άιρες, Παρίσι, ομοφυλοφιλία, κομμουνισμός, καλλιτεχνικές ίντριγκες... όλα μπλέκονται στην πολλά υποσχόμενη πένα του Σαντιάγο Ρονκαλιόλο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου